Fokuspunt in Komposie
Komposisie is die verhoudings wat daar tussen kleur, skakering en vorm is,die manier waarop dit gerangskik is. Sodat dit ‘n storie vertel vir die kyker en ‘n geheel vorm. Komposisie is belanrik wanneer ons skilder. Reeds vroeg in die beplanningsfase van die skildery moet besluit word waar die fokuspunt gaan wees. Die beste is natuurlik om dit nie reg in die middel te sit nie. Daar behoort ook variasie en balans in die skildery te wees. Bv. As jy blomme of appels in ‘n skildery het, moet die spasie tussen die voorwerpe nie orals dieselfde wees nie, en die voorwerpe self moet ook nie almal ewe groot wees nie. . Die afstand vanaf die rand van die papier na die onderwerp of middelpunt behoort ook verskillend te wees van al die kante. Dis maar ‘n paar van die punte wat in ag geneem kan word wanneer jy ‘n skildery beplan.
Hoe om te begin:
“Thumbnail scetches”:
Baie keer is die komposisie voor die hand liggend en geen probleem. Hoe meer geoefen jy is hoe makliker sal dit gebeur. Maar selfs professionele kunstenaars werk eers hul komposisie uit voor hul begin werk aan skildery. Die beste is om dan twee of drie klein sketsies te maak voordat jy finaal besluit hoe die skildery moet lyk. Die sketse hoef nie groter as poskaartgrootte te wees nie, en kan in monochromatiese kleurskema gedoen word. Potlood, houtskool of waterverfpotlode kan gebruik word hiervoor.
Metode vir fokuspunt:
Deel papier in drie gelyke dele horisontaal of vertikaal. Die fokuspunt kan op op enige van die punte waar lyne kruis geplaas word. Ons Westerlinge lees ‘n skildery van links na regs en dit beïnvloed ook die plasing van die fokuspunt.
Die beste manier om komposisie te oefen is met ‘n stillewe omdat dit nie beweeg nie. Besluit wat die
fokuspunt gaan wees en hoeveel spasie jy daarvoor gaan gebruik. Bv. ‘n Sak inkopies op die
kombuistafel met kombuisgereedskap van naby; of op ‘n groter afstand met oop kasdeure in die agtergrond.
Begin met fokuspunt werk as uitgangspunt en werk dan weg van dit af. Sit eers alles wat jy sien in en begin dan om dinge wat nie nodig is nie uit te laat. Nie alle kunswerke het ‘n fokuspunt nodig nie, bv. ‘n klomp tarentale of bokke vorm ‘n
groep[. In inligtingsketse is die fokuspunt ook nie belangrik nie. Kry soveel as moontlik van die onderwerp uit verskillende hoeke en doen dan ‘n komposisie by die huis.
Nog meer oor Fokus punt
As jou onderwerp baie groot is en jy vind dit moeilik om te besluit wat om te skets kan ‘n soekraam help om die probleem op te los. Sny in karton van 15 x 10 cm ‘n reghoekige opening en hou byderhand in sketsboek.
Plaas die elemente so binne die raam dat die aandag van die kyker na die fokuspunt gaan. Ondersteun dan die fokuspunt met nog besonderhede – hou die agtergrond eenvoudig. Sommige dinge kan gebruik word om iets tebeklemtoon en balans en eenheid te bewerkstellig.
Komposisie is baie soos poësie, jy kan nie iets toevoeg of uithaal sonder om die balans te versteur. Goeie komposisie: gebruik ‘n Fokuspunt, pas die reël van derdes toe, maak gebruik van lyne wat die oog in die skildery in lei
Wenke vir fokuspunt:
1. Meeste kontras tussen lig en donker.
2. Mees dominante kleur en vorm.
3. Meeste detail
4. Maak gebruik van komplementêre kleur om fokus te vestig.
As jou onderwerp baie groot is en jy vind dit moeilik om te besluit wat om te skets kan ‘n soekraam help om die probleem op te los. Sny in karton van 15 x 10 cm ‘n reghoekige opening en hou byderhand in sketsboek.
Plaas die elemente so binne die raam dat die aandag van die kyker na die fokuspunt gaan. Ondersteun dan die fokuspunt met nog besonderhede – hou die agtergrond eenvoudig.
Sommige dinge kan gebruik word om iets te beklemtoon en balans en eenheid te bewerkstellig
Bronne: Fundamentals of Drawing bl. 26 en 27
Complete Oil Painting bl. 58 en 59