Stillewe
Irma Stern het pragtige stillewes geskilder
Agtergrond:
As ons terug kyk in die geskiedenis sien ons dat enige kunsvorm honderde jare geneem het om sosiaal aanvaarbaar te wees. Die rede hiervoor was veral die geweldige sterk invloed van die Christelike Kerk deur die Middeleeue. Die Kerk het mense voorgeskryf hoe om te leef en ook wat hulle toegelaat was om te skilder.
Die enigste aanvaarbare kunsvorm was godsdienstig van aard en het sterk Christelike simboliek bevat. As gevolg daarvan was stillewes baie laag aangeskryf en meer vervelige reproduksies van alledaagse gebruiksartikels. Tog het in later jare baie kunstenaars begin om stillewes te skilder en is daar in galerye regoor die wêreld stillewes uitgestal.
‘n Stillewe is die perfekte model en kan ‘n groot hoeveelheid vorms bevat, dit is ook hoekom ‘n stillewe so belangrik is in enige kunsklas en is dit vandag ‘n belangrike kunsvorm.
Geskiedenis:
Die eerste stillewes was waarskynlik van die Hellenistiese Grieke, maar het ongelukkig verlore gegaan. Ons weet van die skilderye omdat dit beskryf word deur antieke skrywers.
In die asse van Pompeï is van die eerste stillewes gevind. Een kunstenaar met die naam van Piraikos het die binnemure van winkels beskilder met eenvoudige stillewes van kos en wyn.’n Ander kunstenaar Zeuxis het ‘n stillewe gemaak van ‘n druiwetros wat so realisties was dat voëls probeer het om die druiwe korrels te pik.
Hierdie skilderye is gewoonlik op houtpanele gedoen met luike wat kon toemaak sodat hulle maklik van een vertrek na ‘n ander verskuif kon word.
In die Middel Eeue was stillewes skaars as gevolg van die invloed van die Christelike Kerk. Eers in die 16e eeu sien ons weer stillewes van Nederlandse skilders soos Pieter Aertsen en Joachim Beuckelaer. Hulle het begin om alledaagse voorwerpe in die voorgrond van hulle figure te skilder. Geleidelik het hierdie voorwerpe groter geword en was die figure deel van die agtergrond.
In die17e eeu was die gedekte tafel ‘n baie gewilde onderwerp, b.v. met wildsvleis, vis, vrugte of groentes en ook pragtige drinkglase en vase om die vaardigheid van die kunstenaar te wys.
Claesz., Pieter; Breakfast Still Life with Roemer, Meat Pie, Lemon and Bread; City of London Corporation; http://www.artuk.org/artworks/breakfast-still-life-with-roemer-meat-pie-lemon-and-bread-52136
Pieter Claesz, en Abraham van Beijeren se skilderye is goeie voorbeelde hiervan.
AMO96921 Still Life with a Lobster and a Turkey (oil on canvas) by Beyeren, Abraham Hendricksz van (1620/1-91)
oil on canvas
91×112
© Ashmolean Museum, University of Oxford, UK
Dutch, out of copyright
Dan was daar aan die ander kant die eenvoudige houttafel met brood, water en wyn wat natuurlik godsdienstige simbole was.
Blomme en potte was ook gewilde onderwerpe vir stillewes, sommige bevat meer dan 100 verskillende soorte blomme en kunstenaars het rondgereis om verskillende soorte blomme te sien en te skilder.
DUTCH SCHOOL, CIRCA 1750-1800 |
STILL LIFE OF FLOWERS IN A TERRACOTTA VASE ON A MARBLE LEDGE |
Old Masters | 2020 | Sotheby’s
Soorte Stillewes:
- Kunsmatig: Geskep deur kunstenaar. Soek items en voorwerpe en rangskik dit. B.v. kos, blommerangskikkings, vrugtebak met materiaal en glase ens.
- “Gevonde”: Iets wat net jou oog vang, b.v. tafel na ete, gedekte teetafel met blomme en teepot en mooi koppies, tuingereedskap met gieter en graaf, ‘n paar skoene op die vloer.
- “Natuurlik”: ‘n Groep voorwerpe wat buite in die natuur deur die natuur self gerangskik is, voorwerpe kan mensgemaak wees, b.v. bootjie met stukke hout en toue, of anker met dryfhout, of mooi klippies en blare.
Wenke:
- Wanneer jy self ‘n stillewe opstel kies ‘n tema soos kombuisgereedskap met groente, blomme saam met boek en potlode en leesbril.
- Kleur: Kies warm of koue kleurpalet vir harmonie en eenheid in skildery. Vereenvoudig die kleure al is van die kleure nie werklik in stillewe nie.
- Maar as jou stillewe baie lewendig moet wees gebruik ‘n verskeidenheid van kleure
- Gebruik ook gerus die komplementêre kleure saam in jou fokuspunt.
- Lig: Let op na die rigting van die ligbron, lig wat van kante af inkom is die mees algemeen, wanneer lig van agter af kom kan die kontras baie hard wees veral met kunsmatige lig, lig wat van vooraf op onderwerp skyn verminder weer kontras, dit beklemtoon die kleure en word gewoonlik net gebruik om met vorm en kleur te werk.
- Simmetrie/A-simmetrie: In ‘n stillewe is te veel eenheid vervelig.
- Tekstuur: Verskeidenheid van teksture maak dit interessant.
- Fokuspunt: Kyk vanuit verskillende hoeke en op vars maniere.
- Perspektief: Basiese riglyne word toegepas in stillewe.Die ooglyn is soos die horisonlyn in landskap.
Oefening:
Kyk in jou huis en stel verskillende stillewes saam. Neem fotos op verskillende tye van die dag van verskillende kante af. Neem ook naby fotos. Skilder direk van die werklikheid of gebruik van jou fotos as referensie materiaal vir jou skildery of sketse.